DOWIESZ SIĘ, JAK

• tworzyć model analizowanego problemu,
• wprowadzać serie danych w arkuszu kalkulacyjnym.

Pewien turysta musiał dojechać do stacji kolejowej odległej o 25 km. PoniewaĹź nie chciał płacić za taksówkę, postanowił znaleźć kogoś, kto zawiezie go prawie za darmo. Po długich poszukiwaniach usłyszał od chłopaka z motorowerem: „Nie wezmę duĹźo – grosz za pierwszy kilometr, za drugi dwa grosze i dwa razy tyle za kaĹźdy następny kilometr, co za poprzedni, i tak dalej...”. Zachwycony turysta czym prędzej wsiadł na motorower, dojechał do stacji i...¹

CZY TO BYŁ DOBRY POMYSŁ

Trudno obliczyć w pamięci ostateczną kwotę, jaką musiał zapłacić turysta za dojazd do stacji. Sprawdź, ile ona wyniosła i czy zachwyciła turystę.

Opłata za kilometr 1 – 1 grosz; kilometr 2 – 2 grosze; kilometr 3 – 4 grosze; kilometr 4 – 8 groszy... Aby ułatwić sobie to zadanie, zapisz je w arkuszu kalkulacyjnym.

• Wpisz tekst kilometr 1 do komórki A2, a następnie skopiuj go w dół tabeli, ciągnąc za uchwyt wypełniania komórki aĹź do kilometra 25. Arkusz potrafi zbudować prostą serię danych, jeĹźeli reguła jej tworzenia jest oczywista (np. słowo + liczba).
  
  
• W kolumnie Opłata [gr] wpisz do komórki B2 pierwszą kwotę 1. Do następnej komórki wpisz formułę obliczającą kolejne kwoty: =B2*2.
  
  
• Skopiuj wpisaną formułę do pozostałych komórek za pomocą uchwytu wypełniania. Na razie opłata za kaĹźdy kilometr przedstawiona jest w groszach. Nie została teĹź podsumowana opłata za wszystkie kolejne kilometry, ale juĹź widać, Ĺźe ostateczna suma będzie ogromna!
• Dokończ obliczenia – podaj w złotych kwotę, jaką musiał zapłacić turysta.
  
  

SERIE DANYCH

Serie danych to ciągi liczb związanych pewną zasadą. Mają one ciekawe właściwości. Zazwyczaj moĹźna je jednoznacznie opisać przez podanie reguły ich konstruowania – np. do kolejnych wyrazów dodaje się tę samą liczbę albo mnoĹźy kolejne wyrazy przez wybraną liczbę.

Serię danych utworzoną do obliczenia opłaty za przejazd na stację można opisać następująco:

• pierwszy element równa się 1,
• kaĹźdy kolejny element powstaje w wyniku pomnoĹźenia poprzedniego elementu przez liczbę 2.

Przyjrzyj się takiej serii: 2, 5, 8, 11, 14, ... . Jaką regułą można ją opisać? A według jakiej reguły powstała seria: 120, 100, 80, 60, 40, ...?