Temat: DuĹźo danych

TEMAT: Pętle i warunki

1. Zmiana wartości początkowej zmiennej,
2. Stosowanie petli WHILE
3. Stosowanie instrukcji warunkowej.

Podczas pisania programów spotykamy się z potrzebą zmiany wartości zmiennej. Na przykład, jeśli chcemy zwiększyć poprzednią wartość zmiennej temp o jakąś liczbę, moĹźemy to zrobić na dwa sposoby.

• Pierwszy nich to dodanie liczby do poprzedniej wartości zmiennej.
• Drugi korzysta z operatora +=, który robi to samo.

Ćwiczenie:

Przeanalizuj poniższy skrypt, a następnie sprawdź, jak działają te operacje w przypadku odejmowania -=, mnożenia *= i dzielenia /=.

SUMA CYFR

Napiszmy program, który zsumuje cyfry z liczby czterocyfrowej dodatniej.

Mamy liczbę n=1048 (1+0+4+8 = 13)

Aby wyodrębnić poszczególne cyfry moĹźemy wykorzystać dwie operacje:

• modulo 10, wyodrębni ostatnią cyfrę
• dzielenie całkowite przez 10 – usunięcie

Operację naleĹźy powtórzyć 4 razy:

1048 mod10 = 8 -> 1048//10 = 104

104 mod10 = 4 -> 104//10 = 10

10 mod10 = 0 -> 10//10 = 1

1 mod10 = 1 -> 1//10 = 0

PĘTLA WHILE

Jeżeli nie wiesz ile cyfr ma liczba najlepiej zastosować pętle WHILE.

Wykonuje ona ciąg poleceń dopóki  podany warunek jest prawdziwy:

Obliczanie i wypisywanie sumy cyfr obrazuje poniĹźszy schemat blokowy:

Wczytujemy liczbę. Niech będzie równa 483284. Zmiennej suma naleĹźy przypisać wartość 0. Następnie naleĹźy sprawdzić, czy dana liczba jest większa od 0. JeĹźeli nie to program powinien wypisać na ekranie aktualną sumę i zakończyć działanie. JeĹźeli tak – a tak w tym przypadku – to naleĹźy wykonać następujące obliczenia:

• suma = suma + suma liczba % 10 (suma = 0 + 483284 % 10 = 0 + 4 = 4)
• liczba = liczba //10 (liczba 483284 //10 = 48328)

Na koniec należy sprawdzić, czy liczba jest większa od 0. Tak jest zatem:

• suma = suma + liczba % 10 (suma = 4 + 48328 % 10 = 4 +8 = 12)
• liczba = liczba //10 ((liczba 48328 //10 = 4832)

Czy liczba jest większa od 0??

• suma = suma + liczba % 10 (suma = 25 + 4 % 10 = 25 +4 = 29)
• liczba = liczba //10 ((liczba 4 //10 = 0)

Czyli liczba jest większa od 0?

NIE

Suma cyfr liczby 483284 została wyznaczona i wynosi 29

DZIAŁANIA WARUNKOWE

Aby w zadaniu rozwiązywanym w Pythonie wybrać określoną akcję w zaleĹźności od wartości zmiennej lub wyraĹźenia, naleĹźy zastosować instrukcję warunkową. Instrukcja ta składa się z trzech części: if (jeĹźeli), elif (jeĹźeli natomiast) oraz else (w przeciwnym przypadku). Tylko pierwsza z nich jest obowiązkowa.

Ćwiczenie:

Napisz poniĹźszy program i uruchom go dla trzech róĹźnych wartości liczbowych zmiennej liczba (dodatnia, ujemna i zero). SprawdĹş poprawność komunikatów.

Znak równości =oznacza przypisanie (nadanie wartości) podwójny znak równości ==oznacza porównanie (sprawdzenie czy wartości są sobie równe), a znak równości poprzedzony wykrzyknikiem != słuĹźy do sprawdzenia, czy wartości nie są sobie równe.

ĆWICZENIE

Napisz program, który dla podanej liczby wyświetli napis, parzysta, jeśli jest parzysta a w przeciwnym przypadku – napis nieparzysta.

liczba = 13
if liczba % 2 == 0:
print ("parzysta")
else
print("nieparzysta")

 ZADANIE DOMOWE

Napisz program, który dla podanej liczby całkowitej wypisze komunikat, czy podana liczba jest podzielna przez 3.